Historia

Pierwsza świetlica wiejska w Pogorzałkach (gmina Dobrzyniewo) miała za szalunek surowe dyle ciosane siekierą, a gdyby tak dobrze poszperać, to może odnalazłyby się zapiski potwierdzające dwustuletnią historię tej chaty, pod której powałą, już za demokracji, przyszło robić kulturę Ireneuszowi Dudzińskiemu, potem Zbigniewowi Piekarskiemu, Witoldowi Storonowiczowi i Barbarze Janiszewskiej. Gdy w 1956 roku schedę po nich przejął Antoni Szałkowski rychło pogorzelska kultura ludowa, jakby na przekór wszelkim przeciwnościom losu, zafundowała sobie murowaną siedzibę”.

Z inicjatywy mieszkańców wsi Panów: Edwarda Popławskiego, Franciszka Winnickiego, Antoniego Lewko, Lucjana Kotyńskiego, Leopolda Kraszewskiego i innych oraz kierownika świetlicy pana Antoniego Szałkowskiego w 1956 roku rozpoczęto budowę Domu Kultury.

 Do Pogorzałk w 1954 roku przyjechali nauczyciele z miejscowości Obrubniki Państwo Barbara i Jerzy Janiszewscy. To właśnie oni, młodzi nauczyciele miejscowej szkoły skupili wokół swoich zainteresowań grupę miejscowej młodzieży i starszych mieszkańców wsi; pasjonatów tradycji swojej miejscowości i folkloru. Były wspólne spotkania, a jak tak się siedziało, to i rozmawiało, podśpiewywało, że warto by było, ponieważ ktoś, gdzieś tam widział, słyszał o zespole śpiewającym. Tak to przez przypadek, na zasadzie sąsiedzkiej zazdrości w czasie babskich pogaduszek narodził się w Pogorzałkach zespół śpiewający. Do zespołu należała nie tylko młodzież, ale także nauczyciele pracujący w szkole, młode kobiety i mężczyźni. Repertuar to były piosenki ludowe, ponieważ pasowały do miejsca, charakteru środowiska i zespołu, a także lepiej to było odbierane przez miejscową ludność. W założeniu zespół miał nie tylko śpiewać, ale także wystawiać krótkie obrazki sceniczne. W 1961 roku Państwo Janiszewscy wyprowadzili się z Pogorzałk. Częścią śpiewającą zespołu zajął się Pan Antoni Szałkowski”, a że on miał „złote ręce, co wziął to mu wszystko grało”, jak to się mówi, pięknie śpiewał, więc zespół miał już inne możliwości, później przyjął nazwę, stał się zespołem reprezentacyjnym gminy Dobrzyniewo, a grupą teatralną zajął się Pan Ireneusz Dudziński. W 1978 roku na łamach Kroniki GOK-u pojawiała się po raz pierwszy nazwa zespołu „Narwianie”, i tak to zostało do dzisiaj.

W 1956 roku rozpoczęto budowę Domu Kultury. Plac pod budowę nieodpłatnie przekazali Pan Franciszek Winnicki i Lucjan Kotyński. Otwarcie i oddanie do użytku, tak potrzebnej mieszkańcom budowli nastąpiło w 1958 roku. W pomieszczeniach Domu Kultury usytuowana została biblioteka - po książki mieszkańcy do tej pory przychodzili do szkoły, Gromadzka Rada Narodowa, ośrodek zdrowia. Otwarcie obiektu nastąpiło w 1958 roku.

W tym okresie w każdej miejscowości na terenie Gminy Dobrzyniewo Kościelne działały Wiejskie Domy Kultury, (takie domy kultury powstały w miejscowości, Kozińce, Dobrzyniewo Duże, Nowe Aleksandrowo), lub też świetlice wiejskie,(w miejscowości Gniła, Borsukówka, Ponikła), działały Kluby „Ruch” i było to centrum życia kulturalnego miejscowości: powstawały zespoły ludowe z większym lub też mniejszym dorobkiem artystycznym, które chciały pokazać się szerszej publiczności. W tym okresie działy zespoły w miejscowości Dobrzyniewo Duże, Nowe Aleksandrowo, Fasty. Poszczególne placówki kultywowały tradycje regionu, prowadziły zajęcia dla dzieci i dorosłych, organizowały spotkania z artystami, spektakle teatralne, seanse kinowe, zabawy ludowe,  działał dziecięcy teatrzyk kukiełkowy „Duszki”.

W roku 1978 w Gminnym Ośrodku Kultury w Pogorzałkach odbył się I Gminny Przegląd „W poszukiwaniu folkloru”. Przegląd ten to próba dotarcia do zapomnianych na naszych terenach pieśni i zwyczajów ludowych. Miał na celu krzewienie kultury ludowej z terenu naszej gminy, a także pokazanie dorobku artystycznego zespołów działającychna jej terenie. Gminne Przeglądy Folklorystyczne odbywały się, co dwa lata aż do roku 1998. Miały na celu odszukanie starych piosenek i pieśni ludowych, jakie na terenie naszej gminy śpiewano, zapisanie ich i ochronienie od zapomnienia. W międzyczasie obok przeglądu folklorystycznego zaczęto organizować Spotkania Instrumentalistów Ludowych. Była to impreza rangi wojewódzkiej, organizowana wspólnie z WDK Białystok.

Z dniem 1.I.1998 r. Pan Antoni Szałkowski odchodzi na zasłużoną emeryturę. Uroczyste pożegnanie odbyło się w dniu 7.I.1998 r. w Wiejskim Domu Kultury w Dobrzyniewie Dużym z udziałem wszystkich zespołów działających na terenie naszej gminy, władz samorządowych i zaproszonych gości. Ale to nie znaczy, że rezygnuje z pracy z zespołem, nadal jest jego kierownikiem i przygotowuje programy tak samo jak dotychczas.

W ciągu dalszych lat poszczególne domy kultury i świetlice wiejskie zaprzestały swojej działalności, pozostały puste budynki, które w ostatnich latach zostały odremontowane, doposażone i dzięki ofiarności, zaangażowaniu mieszkańców i sołtysów zaczynają tętnić życiem.

W 2001 roku następuje zmiana siedziby  i nazwy GOK z Pogorzałk do Dobrzyniewa Dużego. Od tego dnia powstaje Gminne Centrum Kultury w Dobrzyniewie Dużym.

Obecnie Gminne Centrum Kultury kultywuje tradycje regionalne prowadząc działalność, zgodną z potrzebami środowiska, obejmującą w szczególności:

  • Edukację kulturalną środowiska, realizowaną poprzez pracę w zespołach, kołach zainteresowań, uczestnictwo w kursach, konkursach, przeglądach o charakterze lokalnym i ponadlokalnym;
  • Opiekę nad amatorskim ruchem artystycznym i twórczością ludową oraz promocję ich działalności;
  • Działalność rekreacyjno-sportową i rozrywkową;
  • Działalność usługową dla społeczeństwa, w oparciu o posiadaną bazę lokalową, kadrę oraz zespoły artystyczne;
  • Gromadzenie, opracowywanie, przechowywanie i ochrona materiałów bibliotecznych;
  • Udostępnianie zbiorów bibliotecznych na miejscu, wypożyczanie do domy oraz prowadzenie wypożyczeń międzybibliotecznych;
  • Popularyzacja książki i czytelnictwa, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży;
  • Doskonalenie form i metod pracy bibliotecznej;
  • Prowadzenie działalności informacyjno-bibliograficznej;
  • Współdziałanie z innymi bibliotekami oraz instytucjami w rozwijaniu i zaspokajaniu potrzeb oświatowych i kulturalnych społeczeństwa, w tym z bibliotekami szkolnymi w zakresie diagnozowania i zaspokajania potrzeb czytelniczych dzieci i młodzieży.